Ronald,

Wij van de Bosgroepen kennen je nog maar kort als collega, sinds 1 oktober, en we hebben maar een kleine glimp mogen opvangen van wat je allemaal kunt en weet. In de afgelopen maanden maakten we bij elke ontmoeting kennis met weer een nieuw stukje van jouw brede belangstelling. Een dikke week geleden nog, toen we met een aantal collega’s voor het laatst bij jou thuis waren, maakten we kennis met jouw liefde voor poëzie en de Russische taal en droeg je een gedicht voor van Poesjkin.
Hoewel de periode dat je bij ons was veel te kort is geweest, heb je diepe indruk gemaakt op mij en op je collega’s. Ik zal proberen aan te geven waar dat voor ons mee te maken had.

Ik denk dat de term bioloog een goede kenschets is. Biologie is de leer van het leven en het leven stond bij jou centraal in allerlei opzichten.
Allereerst was je natuurlijk bioloog in de letterlijke zin van het woord. Je wilde alles weten van de natuur, hoe het werkte, hoe de samenhang was. Je hebt een enorme hoeveelheid kennis opgedaan met de jouw kenmerkende nieuwsgierigheid en gretigheid. We hebben daar vandaag meer over gehoord.
Je belangstelling voor het leven ging echter veel verder. Het was de schoonheid van het leven in zijn vele vormen die jou boeide. Naast natuur ging het over literatuur, poëzie, kunst, muziek en waarschijnlijk mis ik nog wel wat in dit rijtje. Ook daar toonde je je nieuwsgierig en zeer belangstellend.
Het derde element is misschien wel het belangrijkste: kwaliteit. Kwaliteit gaat over inhoud, dat deel hebben we uitvoerig benoemd. Maar kwaliteit gaat ook over interactie, vooral interactie tussen mensen, tussen jou en ons. Vooral daar lag jouw grote kracht voor ons. Jouw enorme kennis en ervaring stond nooit tussen ons in. Je bracht het in, vanuit je grote rugzak, maar het benam nooit het zicht op elkaar. Je maakte daadwerkelijk verbinding met mensen, vanuit nieuwsgierigheid naar de ander met zijn drijfveren, kennis en ervaring, vanuit betrokkenheid, je nodigde uit, je inspireerde en je spiegelde jouw inzichten op een zachte, nooit bedreigende manier.
In die combinatie van grote kennis, oog voor schoonheid in brede zin en een uitnodigende houding was je bovendien in staat om ogenschijnlijk zonder hechting, bijna op Boeddhistische wijze, te genieten van de vele mooie dingen die het leven te bieden heeft. Tot op het allerlaatst bleef je vrolijk, ontspannen, rustig en inspirerend. Het is die combinatie, die diepe indruk heeft gemaakt en die bij ons nog lang zal naklinken. Onze collega Bart Nijssen heeft dat mooi verwoord tijdens je laatste bezoek aan Bosgroep Zuid-Nederland. Bart zei het zo en jij was er erg blij mee:

Tja Ronald,

Daar ga je dan.
Datum al vastgelegd.
Alsof het zo moet zijn.

Veel te vroeg natuurlijk.
Ik kende je net
Een klein beetje.

Zoals ik eerder zei:
Je mag nog niet weg,
We hebben je nodig.

Niet om je grote kennis,
Die hebben anderen ook
Maar niet zo toegankelijk.

Niet om je prettige persoon,
Dat zijn anderen ook
Maar minder inspirerend.

Niet om je open houding
Zo zijn er ook anderen
Maar niet zo uitnodigend

Niet om je inspiratie
Die heb ik zelf ook
Maar da’s moeilijk sparren.

Niet om je betrokkenheid.
Zo ken ik anderen ook.
Maar niet zo invoelend.

Niet omdat je zo uniek bent.
Dat zijn de anderen ook,
Maar toch veel minder.

Ook niet om dat alles samen.
Dat heeft dan wel niemand,
Maar dat is het niet.

Nee verdomme Ronald
Je mag niet weg
Omdat ik je missen zal.

Aldus Bart. En zo is het.
Op dit moment overheersen verdriet en verslagenheid.
Tegelijkertijd is er ook grote dankbaarheid. wij zijn je dankbaar dat we je hebben mogen leren kennen, voor de inspiratie die je ons hebt gegeven, voor je relativerende vermogen, voor je rust en je humor, voor je vermogen om te genieten van de mooie dingen. Je hebt gezegd dat je je overstap naar de Bosgroepen met hart en ziel hebt gemaakt en dat je er geen moment spijt van hebt gehad. De Bosgroepen, zei je, zijn nog relatief jong en onvolgroeid. Er werken mensen die er voor willen gaan. Karaktervol heet dat, soms ervaren als stijfhoofdig. Jij hebt ons laten ervaren hoe het ook anders kan, hoe het misschien wel anders moet. Elkaar meer vertrouwen gunnen en durven toelaten is jouw letterlijke advies. Je hebt ons laten zien hoe je dat doet. Het is aan ons om die vonk van jou tot een vuur te maken. We zullen vaak aan je denken, wat zou Ronald zeggen, wat zou hij doen? Dat voelt als een groot geschenk. Ronald, zoals het op je kaart staat: je zult ons blijven inspireren.

Marjan, de afgelopen maanden zijn voor jou heel zwaar geweest met het naderende verlies van je partner met wie je oud wilde worden. Nu moet je verder zonder Ronald en zal het gemis zich in alle hevigheid opdringen. Je hebt veel vrienden om je heen en dat helpt. Vanuit de Bosgroepen willen we je ook graag met raad en daad terzijde staan. Je bent een sterke vrouw en je slaat je er zeker doorheen. Dat zal niet gemakkelijk zijn. Ik wens je heel veel sterkte toe.

Ik geef nu het woord aan André Jansen. In2010 hebben Ronald en André elkaar ontmoet in Siberië. In dat indrukwekkende, ongerepte landschap ontwikkelden zij een innige band. Voor Ronald vormde het de kiem voor zijn komst naar de Bosgroepen. Ronald heeft daar een gedicht geschreven. Het is opgedragen aan Elena Dmitrievna Shapshina, de excursieleidster, voor wie Ronald een zeer grote waardering had. Hij droeg het voor op de bonte avond, aan de oevers van de Ob, op het erf van Pjotrs huis. André vertaalde het ter plekke in het Duits opdat onze Russische vrienden het konden verstaan. André zal het nu voorlezen.